شیخ ابراهیم زکزکی رهبر «جنبش اسلامی نیجریه» که از او به عنوان رهبر شیعیان نیجریه نیز یاد میشود معتقد است بوکوحرام بازی شکستخورده دستگاههای اطلاعاتی است و اینک بیداری اسلامی در قلب آفریقا در حال شکلگیری است.
خبرگزاری فارس ـ سجاد اسلامیان: حجتالاسلام والمسلمین شیخ ابراهیم زکزکی رهبر «جنبش اسلامی نیجریه» از موثرترین جنبشهای
اسلامی آفریقاست که از او به عنوان رهبر شیعیان نیجریه و یا رهبر خمینیون نیجریه نیز یاد میشود.
او و تابعانش سالهاست مورد توجه غرب قرار گرفتهاند اما در ایران پس از حوادث سالهای اخیر نیجریه و بهویژه پس از ربوده شدن صدها دختر نیجریایی توسط گروه بوکوحرام و بهویژه پس از حمله نیروهای نظامی و انتظامی دولت نیجریه به راهپیمایان روز قدس سال 93 مورد توجه رسانهها قرار گرفت؛ کشتاری که در آن 14 نفر از جمله سه پسر او شهید شدند.
او که متولد سال 1953 است خود را مقلد امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری میداند در پی فعالیتهایش به مرکزیت شهر زاریا در نیجریه نزدیک به ده میلیون از مردم نیجریه به اسلام گرویدهاند و این باعث شده چندین بار در دهههای 80 و 90 قرن گذشته میلادی به زندان بیافتاد.
آنچه در زیر میخوانید گفتوگو فارس با وی است:
** معتقدم امام خمینی(ره) به همه خانههای جهان رفت و تاثیر مثبت گذاشت/همه جهان به ایران چون یک الگو مادر نگاه میکند
فارس: اولاً جایگاه ایران در آفریقا و نیجریه چه جایگاهی است؟
* شما میدانید انقلاب اسلامی ایران در 36 سال پیش اوضاع را تغییر داد و ایران تبدیل به یک کشور معروف در جهان شد و شخصیت امام خمینی(ره) به تمام خانههای جهان رفت و در آن خانهها تأثیر گذاشت.
من معتقدم امام به همه خانههای جهان حتی خانه اسکیموها رفت و تأثیر مثبت گذاشت و به اقصی نقاط جهان رفت؛ بهویژه در آفریقا و بهویژه در نیجریه که بیشترین جمعیت در آفریقا و بیشترین مسلمانان را در این قاره دارد و اگر چه آمار دقیقی از مسلمانان نیجریه نیست، اما حوالی 100 میلیون از 150 میلیون نفر مسلمان هستند.
قبل از استعمار نیجریه در 100 سال پیش به رهبری «شیخ عثمان بنپودی» انقلابی در نیجریه رخ داد و بعد از اینکه استعمار آمد هر آنچه او ایجاد کرده بود از بین برد و بخشهای شمال و جنوب را که جنوب مسیحی هستند و قبلاً بتپرست بودهاند و شمال که مسلمان بودند را ترکیب کردند و نیجریه را تشکیل دادند.
حکومت سرزمینی شیخ عثمان را نیز تقسیم کردند که نصفی از آن در نیجریه است و بقیه آن توسط فرانسویها در نیجر، چاد، کامرون و بنین تقسیم شد، اما با همه این احوال مردم یادشان نرفته است که زمانی در سایه حکومت اسلامی زندگی میکردند و عشق آنها این است که آن حکومت برگردد، البته برخی ناامید شده بودند و میگفتند این اتفاق جز در آخرالزمان رخ نمیدهد.
در این بین بود که انقلاب اسلامی رخ داد و این موجب شد که بگویند این امر در این عصر ممکن است و این بیشتر از کشورهای دیگر موجب اثرات بزرگی بر نیجریه شد چرا که مردم آرزوی چنین حکومتی را داشتند و دیدند که چنین اتفاقی اگرچه در مکانی دیگر، اما رخ داده است.
شخصیت امام خمینی(ره) نیز تأثیرات زیادی داشت نه فقط در مسلمانان که حتی روی کمونیستها اثر گذاشت؛ قبلاً کمونیستها میگفتند دولت نیجریه کمونیستی خواهد شد اما بعد از انقلاب اسلامی بسیاری از آنها در کنار انقلاب قرار گرفتند چرا که تصور نمیکردند که اسلام چنین قدرتی داشته باشد که با غرب مواجهه و مبارزه کند.
کمونیستها ضداستعمار غرب و آمریکا هستند و برای همین انقلاب اسلامی تأثیر بسیاری بر آنها داشت و امروز نه تنها آفریقا بلکه همه جهان به ایران چون یک مادر نگاه میکنند که یک الگو برای کشورهاست.
فارس: شما در نیجریه مراسمی تحت عنوان «امام ویک» یا هفته امام دارید، تأثیر این فعالیت شما در نیجریه چه بوده است؟
این مراسم پس از ارتحال امام خمینی(ره) شکل گرفت که همزمان با سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) در ماه ژوئن برگزار میشود و ما این مراسم را در نخستین سالگرد ارتحال امام(ره) تأسیس کردیم.
فعالیت ویژه این مراسمات در مدارس عالی و دانشگاهها بین اساتید و دانشجویان برگزار میشود و در طول این هفته سخنرانی و تظاهرات و اقدامات مختلف انجام میشود؛ یاد امام را احیا میکنیم که کاری که کرد چه بود؟ ایران قبل و بعد از انقلاب چه بود؟ و موضوعات مختلف دیگر در این باره مطرح میشود و همانگونه که گفتم امام خمینی(ره) در همه خانوادهها تأثیرگذار بوده است و این هفته همان است و تذکر و یادآوری میکند.
فارس: شما در برخی از سخنرانیهایتان گفتهاید که بوکوحرام وجود واقعی ندارد بلکه ساخته دست دستگاههای اطلاعات غربی و اسرائیلی است چرا چنین عقیدهای دارید؟
برای اینکه واقعیت این است؛ اگر شما به نیجریه بروید و از هر فردی که دیدید بپرسید که آیا فردی را دیدهاید که بگوید من بوکوحرام هستم به تو میگویند نه؛ آیا مسجد آنها را دیدهاید میگوید نه، آیا روزنامه، کتابی یا منشوری از آنها دیدهاید میگوید نه.
** بوکوحرام هیچ موجودیتی ندارد/همه میدانند دستگاههای اطلاعاتی پشت سر قضایای بوکوحرام هستند
آنها هیچ موجودیتی ندارند جز در رسانهها و فقط ما سخن از انفجارها میشنویم و این حملات و انفجارها بیهدف است و یا مردم را در بازارها، مساجد، کلیساها و خیابانها مورد هدف قرار میدهند و میگویند که علیه حکومت فعالیت میکنند و میخواهند حکومت نیجریه را حکومتی اسلامی کنند، اما هیچیک از رهبران حکومت نیجریه مورد حمله و تعرض قرار نگرفتهاند و این مردم هستند که به آنها حمله میشود؛ چرا؟ چگونه انسان میتواند تصور کند که گروهی هدفش تغییر نظام باشد اما بازارها و خیابانها و کلیساها و مساجد را مورد حمله قرار میدهند.
اگر علیه مسیحیت هستند چرا به مساجد حمله میکنند، اگر ضدمسلمانان هستند چرا به کلیساها حمله میکنند، اینها غیرمعقول است و هیچ کس در نیجریه منکر این امر نیست که این عملیاتهای انفجاری را دستگاه اطلاعات ملی نیجریه انجام میدهد.
در فیلمهای بوکوحرام اگر ببینید همه به جز یک نفر روی خود را پوشاندهاند و همیشه اینگونهاند؛ این ویدئوها از کجا میآید؟ این ویدئوها کجا جریان مییابد؟ همه اینها از دولت میآید.
اگر گروهی در کار بود که این عملیات را انجام میداد کجا هستند، همه از خود دولت هستند و هیچکس آنها را ندیده است؛ هیچ روزنامهنگاری آنها را ندیده و شما به عنوان خبرنگار اگر به نیجریه بروید نمیتوانید با کسی از آنها گفتوگو و دیدار کنید چرا که آنها وجود خارجی ندارند و این پلیس و نیروی انتظامی در نیجریه است که میگوید بوکوحرام چنین و چنان کرد و این واقعیت امر است.
امروز بعد از تغییر دولت هر چند که نظام اطلاعاتی موجود است، اوضاع تغییر کرده است و با تغییر رئیسجمهور اوضاع کمی به سوی آرامش رفته و این دلیلی دیگر بر این امر است.
** بوکوحرام بهانهای برای حمله به جنبش اسلامی نیجریه و خمینیون است
فارس: من با برخی از دوستان شما در جنبش اسلامی نیجریه صحبت کردهام، آنها معتقدند تأسیس بوکوحرام و حمله به شما بهویژه در روز قدس در سال گذشته همگی نقشههایی برای ضربه زدن به جنبش اسلامی نیجریه است؛ چرا؟
چرا که بهانهای در دست داشته باشند با آنها به اسم تروریسم مبارزه کنند و بعد بگویند ما با هر گروهی که خطری برای نظام حاکم است مبارزه میکنیم و بعد بگویند «جنبش اسلامی نیجریه» جزو این گروههاست و این نقشهای شکستخورده است چرا که مردم، جنبش اسلامی و رهبران و اعضای آن را میشناسند و آنها با مردم هستند.
وقتی به ما حمله میکنند نمیتوانند به اسم بوکوحرام به ما حمله کنند و مجبورند با لباس پلیس و با لباس نظامی به ما حمله کنند و فرزندان ما را به پادگانها و زندانها ببرند و آنها را شکنجه دهند تا بمیرند.
شکنجهگران حکومت خود به فرزندان و یاران ما گفتهاند ما افرادی بودیم که مردم را در اینجا و آنجا کشتیم؛ آنها همان بوکوحرام بودند که امروز با لباس نظامی آمدهاند و دیروز ریش مصنوعی گذاشتند و روبنده زدند و اللهاکبر گفتند و حمله کردند در حالی که برخیشان حتی نمیتوانند اللهاکبر را درست تلفظ کنند و امروز معلوم شده که آنها چه کسانی هستند و مسأله شکست خورده است.
** رسانههای ایرانی و اسلامی باید اخبار نیجریه را از منابع دست اول نقل کنند
فارس: متأسفانه در مسئله بوکوحرام رسانههای غربی مسئله را وارونه نشان دادهاند و میگویند بوکوحرام گروهی اسلامی است و جهان آنگونه که شما گفتید حقیقت بوکوحرام را درک نکرده است؛ به نظر شما نقش رسانههای اسلامی در ایران و کشورهای دیگر در این زمینه چیست؟
متأسفانه میبینیم که برخی رسانهها در کشورهای اسلامی اخبار را از منابع غربی میگیرند در حالی که آژانسهای خبری غربی برای دولتهایشان کار میکنند، شایعات منتشر میکنند و اخباری را منتشر میکنند که موجودیت ندارد و باید رسانهها چون خبرگزاری فارس خبرنگارانی داشته باشند که دقت داشته باشند و اخبار را از منابع اصلی دریافت کنند نه از منابعی که دست دوم است.
شما باید خبرتان دست اول باشد و خبرنگار با چشمانش دیده باشد و با گوشش شنیده باشد نه اینکه از یک منبع و خبرگزاری دیگر گرفته باشد؛ باید از ما بشنوند چرا که ما شهروندان نیجریه هستیم و کسی که عضو بوکوحرام باشد ندیدهایم، اما رسانه غربی میگوید بوکوحرام وجود دارد و میگوید من این را از افسر از پلیس و از این فرد نظامی شنیدم که اینگونه میگوید یا وزیر اطلاعات دولت نیجریه اینگونه میگویند اما شما بروید به میان مردم آنها چیزی دیگری میگویند و شما در رسانه باید دو طرف خبر را بگویید و مردم خود قضاوت خواهند کرد.
** وهابیون در نیجریه فعالیت میکنند
فارس: غرب و وهابیت الان در حال تأسیس شبکههای تلویزیونی و رادیویی در نیجریه به نام طرد گروههای تکفیری هستند، آیا به نظر شما این یک جنگ نرم علیه ملت نیجریه است؟
بله این یک جنگ نرم است وقتی با این فیلمها میآیند باید معلوم شود شبکه از کجا آمده شبکه اینترنتی را هر کسی میتواند راه بیندازد اما شبکه ماهوارهای اینگونه نیست.
برخی وهابیون شبکههای ماهوارهای دارند و چهرههای آنها شناخته شده است و آرای خود را بیان میکنند و اگر بگویید رهبر وهابیون کیست او را معرفی میکنند که کجاست و چه میکند ولی بوکوحرام اینگونه نیست.
فارس: بعد از حوادث نیجریه و حوادث دیگر در آفریقا مثل حوادث در آفریقای مرکزی و حتی در مصر برخی میگویند غرب به دنبال درگیری بین اسلام و مسیحیت است در آفریقا؛ آیا به نظر شما این امر ممکن است؟
غرب هر جا میرود به دنبال ایجاد فتنه بین طوایف مختلف است یا به اسم اسلام و مسیحیت و یا بین مذاهب بین سنی و شیعه و یا بین صوفی و سلفی یا بین قبائل میخواهند تفرقه ایجاد کنند.
سالها در نیجریه به نام اسلام و مسیحیت این تفرقهاندازی را دنبال میکردند اما اوضاع را با تشکیل بوکوحرام تغییر دادند و به همه حمله کردند و نکته عجیب این است که کسانی که از بوکوحرام دستگیر میشوند مسیحی هستند و این مسئله معروفی است و چطور میشود درک کرد که یک مسیحی در مسیر اسلام مبارزه کند و آنها از مسیحیان جنوب هم هستند و الان از این بازداشتشدگان بسیار هستند و آنها لباس اسلامی میپوشند.
لذا باید گفت غرب به دنبال تفرقه انداختن بین مردم است، حالا هر چه باشد به نام یک گروه؛ به اسم مذهب یا دین و در نیجریه مسیحیان الان مسئله را درک کردهاند بهویژه مسیحیان شمال که در کنار مسلمانان زندگی میکنند و شما در آن منطقه خانوادههایی پیدا میکنید که تعدادی از خانواده مسیحی و تعدادی مسلمان هستند.
فارس: آیا غرب موفق شده و یا میشود
نه؛ آنها نمیتوانند؛ آنها فقط روشها را تغییر دادهاند و بار دیگر نیز روش خود را عوض خواهند کرد و البته ما را رها نخواهند کرد.
قضیه و بازی بوکوحرام شکست خورده است و آنها هم این را میدانند اما نمیدانم چرا این بازی را ادامه میدهند، اگر راز و سری بود این راز و سر برای همه فاش شده است اگر هم خارج از نیجریه فاش نشده، در داخل بدون شک قضیه فاش شده است.
** مسیحیان نیجریه در کنار مسلمانان در راهپیمایی روز قدس شرکت میکنند/ آینده از آن ایدئولوژی اسلام است
فارس: آیا به نظر شما ما شاهد بیداری اسلامی در قلب آفریقا هستیم؟
بله، در آفریقا اوضاع کشوری نسبت به کشور دیگر متفاوت است، اما در نیجریه میتوانم بگویم آنها به نام دین و نامهای دیگر تفرقهافکنی کردند اما شکست خوردند و این در حالی است که جنبش اسلامی نیجریه به نام ایدئولوژی اسلام حرکت میکند و میگوید این ایدئولوژی تنها مختص مسلمانان نیست بلکه متعلق انسانیت است.
برای همین مسیحیان در تظاهرات روز قدس و یا حتی در تظاهرات روز عاشورا و میلاد نبیاکرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) مشارکت میکنند و این تنها درباره جنبش اسلامی نیجریه رخ داده است و بین ما و مسیحیان تعامل وجود دارد و وقتی در سال گذشته و در جریان روز قدس به ما حمله کردند مسیحیان را نیز اذیت کردند و نه تنها پیروان آنها بلکه رهبران کلیساها را اذیت کردند و این تفاهم نشان میدهد آینده انشاءالله از آن ایدئولوژی اسلامی است